Badem Fizibilite Hesap Hataları-1

Badem Fizibilite Gelir Hesabı:

Badem, ceviz..vb.. meyvacılık yatırımı fizibilitesi hazırlarken, gelir kalemlerinde ciddi hatalar yapılır. Bizde bu işe ilk başlarken badem yatırımı fizibilitesi hazırlarken bu tip hatalar yaptık. 

Badem gelirleri fizibilitesi hazırlanırken yapılan en temel hata, ağaçların yaşlarına göre vereceği standart meyva miktarında yapılır. Çünkü ağaçların insanlar gibi yaşları yoktur. Badem ağacı, meyva verimine gelecek yaşa 2 veya 6 yaşında da ulaşabilir. Önemli olan ağacın hızlı gelişmesi, dallanması ve kalınlaşmasıdır. Aşağıda kendi bahçemizde aynı anda ekilen üç ağacın dikildikten 2,5 sene sonraki resimlerini görebilirsiniz. 

Görüldüğü üzere üç ağaçta farklı gelişebilir. Aynı toprakta, aynı iklimde, aynı gübreleme, aynı sulama ve ilaçlamalarla..

Badem gelirleri fizibilitesi hazırlarken, gelirlerin hesabı, aslında yapacağınız giderlerle de orantılıdır.

İşletme giderlerini minimumda tutup, badem su sevmez (diktiğimiz ağaç badem ağacı değil zaten, badem fidanı ve fidanlar su isterler), bademe çok gübre vermeyelim, ilaçlamayalım budamayalım, masraf olmasın diyorsak O ağaçların 3 yılda verim vermesini beklemek olmaz.İşletme masraflarının optimize olması gerekir, ne fazla ne az..

İşletme ve bakım giderlerinin etkisi dışında ağacın gelişmesi için çeşitli faktörler vardır. 

1-Yeterli gübre, yeterli sulama, budama, ilaçlama...

Eğer ağacın hızlı gelişmesini istiyorsak, ticari bir üretim yapıyorsak ilk 4 yıl ağaçları sürekli çalıştıracak şekilde program yapmalıyız.

2-Fidan kalitesi

Fidan zayıf ise, üretilirken düzenli gübreleme, ilaçlama, dezenfekte ve mikroorganizmalarla desteklenmeden üretilmişse (Böyle üretim yapan tek yer biliyorum, malesef diktikten sonra tanıştık) fidan daha hızlı adapte olabiliyor.

3-Dikildiği yerin altı

Tavsiyem mümkün ise çukurlarınızı kepçe ile açın. Böylece ağaca köklerini hızlı yayma imkanı verirsiniz. Biz kepçe yardımı ile dikim çukurlarını açıp diktik, elle kenar yerleri diktik onlar aynı hızla gelişemedi.

4-Hastalık ve zararlılar

Bitki koruma programınız yoksa, hastalık geldikçe müdahele yapıyorsanız, ilk 3 seneden bahsediyorum, büyüme yavaşlıyor.

5-Rakım

Rakım yüksek ise havalar geç ısınır ve geç soğur, ağacın çalışma süresi kısalabilir. Mesela, Şubat'ta ısınan ve Kasım'da soğumaya başlayan yerler ile, Mayıs'ta ısınan ve Eylül'de soğuyan yerler arasında 4 ay kadar çalışma farkı olur. Ama alçak yerlerde de hastalıklar daha fazla olur ve bununa mücadele de önceden koruma programınız yoksa yüksek rakımdaki gelişime yakın gelişme yaşanabilir belki daha bile az gelişebilir.

6-Nem oranı

Aynı  şekilde nem mantari hastalıkları arttırır, nem yüksek ise bordo bulamacı uyulamasını 2-3 kereye çıkarmakta fayda olduğunu söyleyebilirim.

8-İklim

İklim olarak don alan yerlerde gelişen sürgünler, tarımsal don ile beraber bir sene geri gidebilir ve bir yıllık bakım ve emek yerinde sayabilir.

Bu yüzdendir ki, fizibilite yaparken bütün bunları düşünüp badem bahçesi gelir tablosunda dikilen ağaç sayısı ile meyva verecek ağaç sayısını karıştırmamak gerekir. 10.000 ağaç dikersiniz 5.000-6.000 ağaç ilk etapta meyva verebilir. Bunların detaylı hesapları var.

Fusarium Tedavi Reçetesi

Bahçenizde Fusarium spp. varsa ya Orman arazisinde ceviz, badem vs.. yetiştiriyorsunuz, ya da aldığınız fidanlıktan Fusarium mantarı bulaşık geldi.

Özellikle açık arazilerde fusarium mantarından kurtulmak gerçekten çok zor. Seralarda veya Laboratuar ortamlarında ilaçlar denenerek fusarium tedavi ediliyor belki ama sahada tedavisi uzun ve ciddi bir yaklaşım istiyor.

Fusarium’u diğer mantarlar gibi bakırlı preparatlarla, bakır içeren ilaçlarla iyileştirmek mümkün olmuyor. Bahçemizde tuttuğumuz kayıtlarımızda fusariuma karşı bu ürünlerin işe yaramadığını tespit ettik.

Neden bakırlı preparatlarla fusarium spp.ye karşı sonucç alamadığımızı araştırdığımızda, fusarium spp. nin gram-negatif mantarı olduğunu öğrendik.Gram-negatif mantar grubuna giren mantarlarda bakır tedavisi sonuç vermiyor. Hatta aşırı bakır ile tedaviye kalkışınca ağaca zarar veriyor.

Üç çeşit mantar vardır. Biri Zararlı, Biri faydalı ve bir diğeri de saprofit yani etkisiz mantarlar. Saprofit mantarlar sadece bulunduğu ortamdaki karbonu tüketerek yaşarlar. Fusarium zararlı mantarlar sınıfındandır. Kesinlikle yenilmesi zor bir mantardır.

Biz Fusarium spp.’ye karşı şu şekilde önlemler aldık:

1-     2010, 2011 ve 2012 deki kayıt altına aldığımız uygulamalar sayesinde çemberi daralttık. Fusarium için bize önerilenler, standart, belki 80'lerden kalma diyebileceğimiz yöntemler. Bordo bulamacı, ardıç macunu,ilaçlar... denendi...Sonuç alamadık. Bahçemizde Kasım, Ocak ve Mart aylarında Bordo bulamacı uygulaması yapmış olmamıza rağmen Fusarium veya başka mantarların etkisini yaşadık. Kasım ayında kükürt ve bordo bulamacı karışımı (karışmıyorlar gerçi) kullandık, kükürt ve bakır uygulamaları sonucunda bile Fusariuma bir etki görmedik. Ağaçların altına da sıvı halde verdik.. Belki antrakoz vs... yaşamadık, ama Fusarium üzerinde etki yok.

2-Öncelikle fusarium’u ağaçlardan damlatıcılardan Bang ürününü vererek dezenfekte ettik. Havaların ısınması ve toprak ısısının 16 dereceyi geçmesini bekledik ve Bang kullandık. Bang Hidrojen peroksit ve bilmediğimiz katkılar içeren bir ilaç ve çok etkili oldu. 25 gün sonra tekrarladığımızda sahada fusarium u bayağı baskı altına aldık. Ölümler tamamen durdu. Baskı altına aldık diyorum çünkü Fusarium çok inatçı bir mantar ve yoketmek gerçekten zor. Bir yerlerde kalmışsa ve ortamını bulursa tekrar bir yerlerden çimleniyor.

Her Bang uygulamasından önce ağaçlara su vermeyerek iyice yaprakların sarkmasını bekledik ki ağaçlar suyla beraber Bang ürününü damlatıcılardan verince tüm dezenfektanı ıyıce içine çeksinler. Bang dezenfaktanını verdikten sonra  4-5 gün içerisinde yine damlatıcılardan organik maddeli, içerisinde faydalı bakterileri içeren Sotrol isimli ürünü verdik. Sotrol ağaçların gelişiminde harika bir ürün ve biz bu üründen başka gübre pek kullanmıyoruz. Sadece kış gübrelemesinde katı sülfatlı gübreler kullanıyoruz. Sotrol sayesinde ağacın altına faydalı mikroorganizmaları yerleştirdik.

3-Bahçeyi sülfat içerikli gübrelerle takviye ettik, bahçeden Nitrat ı kesinlikle kaldırdık. Nitrat mantarı azdırıyor. Sülfat Fusarium ve diğer zararlı mantarların yaşama ortamını bozuyor. Zaten, Sülfat (Kükürt) bilinen en eski fungusit ve insektisittir.

4-Daha sonra maxim isimli fungusit ile potasyum sülfat karışımını hasta ağaçların dibine 5 litre suyla beraber döktük. Maxim, Bang ile kırdığımız Fusarium mantarından kurtulan varsa onları yoketmek için kullanıldı. Potasyum sülfat ise, Potasyum bitkinin direncini arttırmak, sülfat ise mantari gelişme ortamını yoketmek için kullanıldı.

5-Bir sonraki adım da bunları aynen tekaraladık. Fusarium, eğer sahada bir yerlerde yayılmış ise, bang in etkisi geçince ısınan hava ve nem ile beraber tekrar çimlenip ağaca saldırıyor.

6-Bu sene, en son olarak bu uygulamalardan sonra, bahçeye Fusarium'a karsı ağaç köklerini koruyucu faydalı mantar ile antbiyotik salgılayan iki çeşit bakteriyi saldık. Fusarium zararı son iki yılda % 5 e düştü ki... düşmeye devam ediyor. yıllık kaybımız ilk başlarda 400 ağaçtı. Bu sene Fusariumdan 20 ağaç kaybedebiliriz, belki dönecekler. Geçen sene o kadar çok ağaç döndü ki, onlardan bu sene badem bile alabildik. Zaten dışarıdan bakıp inceleyince, ölecek hasta ağaçların hangisi olduğunu anlıyorsunuz. Önemli olan yeni ağaçlarda Fusarium görülmemesi

7-Yayılmayı önleyici kültürel tedbirleri yazmama gerek yok diye düşünüyorum. Onlar tüm hastalıklarda standart ...

UYGULADIGIMIZ ISE YARAYAN RECETE

ü  Önce toprak damlatıcılardan iyice sulanıyor. Hemen üzerine ağaç yaşına bağlı olarak gerekli miktar BANG  verildi. Bu bilgiyi Bang alırken atan frmadan alabilirsiniz. Daha sonra yarım saat su verilerek bang in iyice yayılması ve aşağıya inmesi sağlanıyor.

ü  3 gün sonra MAXİM + Potasyum Sülfat ... sadece hastalıklı ağaçlara 5 litre su ile beraber veriliyor.

ü  4-5 gün sonra SOTROL isimli faydalı bakterilerle desteklenmiş NPK organik sıvı gübresi. Bunu her BANG sonrası veriyoruz ve yeni bir temiz ortam oluşuyor.

Bang uygulamaları bitince (İki yılda toplamda 3-4 uygulama yeterli) Bang in etki süresi geçince (21-25 gün ) sahaya FAYDALI MANTAR VE BAKTERILER sahaya damlatıcılarla veriliyor.

Fusarium tedavisinde en önemli unsur, ağaçları tek tek kontrol ederek, en ufak bir solgunluk, kök bölgesinde zamk veya çürüme, incelme belirtisi gördüğünüzde erken müdahale etmektir. Bahçede fusarium var ise, tavsiyem bütün bahçeyi yaz başında en az 2 defa BANG lemektir. Yaz sonuna kaldıysanız, yaz sonu bir kere, bir sene sonra yazın başı ilk uygulama ve 20-25 gün sonra ikinci uygulama yapmanız faydalı olacaktır. Daha sonra faydalı mantar ve bakterileri her sene sahanızda takviye etmelisiniz.

Bir bilgi daha, nem ve ısı kayıtlarımıza baktığımızda hastalık sıcak havada ve nem arttığında hızlanıyor. Suyu kesmek ölümü geciktirse de, size sadece BANG kullanmak için zaman kazandırabilir, Fusarium belli bir aşamaya gelmiş isesuyu azaltsanda o ölecek, belki daha geç belki tam ürün verme döneminde... Yüksek rakımlarda havaların ısınması geciktiğinden daha kısa süreli etki gösterir. Bu yüzden müdahele edilmemesi veya gecikmesi daha hızlı yayılım göstermesine sebeb olabilir. Fusarium ağaçların iletim demetlerini tıkar ve ağacı boğar.

 Her ne kadar Fusarium'u durdurduk ve temizledik gibi gözükse de, boşlamaya gelmeyecek bir mantar türü olduğundan, 2013  Yılında Fusariım'un bahçede izini sürmeye devam edeceğiz.

 2011 Sene başında hala eski tavsiyeleri uyguluyorduk. Yukarıda kaydettiğimiz ağaç yaklaşık bir ay içinde kurudu. BANG ürünü ile temmuz 2011 de tanıştık ve o yaz BANG ten sonra ağaç kaybı azaldı ve bitti.

2012  de iki kez kullandık, ve Ağustos 2012 ye kadar tek ağaç kaybı yaşanmadı. Bakteri uygulamasında geciktik ve 20 kadar ağaçta tekrar gözlemliyoruz. Mikrorganizmaları geçte olsa verdik. Ancak gecikme yaşamasaydık veya 3.BANG  uygulmasını yapsaydık sanırız bu sene kayıpsız geçebilirdik.